Veertig procent van de Serviërs vindt Mladic een held

De persoon die Ratko Mladić voor 10 miljoen dollar verraden heeft behoort tot de zeven procent van de Servische burgers die daartoe bereid was. Dat schrijft B92, een liberale omroep uit Belgrado, op haar website.

Daarmee haalt de redactie, die zelf een bron van verzet was tijdens de oorlogen in voormalig Joegoslavië, een tien dagen oude peiling aan van de Nationale Raad voor Samenwerking met het Joegoslaviëtribunaal.

Het is overigens niet bekend of Mladić’ arrestatie daadwerkelijk te danken is aan een tipgever. Maar de peiling verklaart misschien wel waarom het zo lang heeft geduurd voordat de oorlogsmisdadiger gepakt werd. Hoewel 34 procent achter de arrestatie stond, peinsde 51 procent er niet over om daarin een rol te spelen als die gelegenheid zich voor had gedaan. 40 procent beschouwt Mladić als een held, aldus het agentschap. En 53 procent acht het Joegoslaviëtribunaal niet objectief.

‘Tribunaal illegaal en anti-Servisch’

Vergeleken met de rest van Europa een nogal afwijkende publieke opinie. Toch, zo bleek uit een peiling van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE), zijn de Serviërs sinds december 2009 wat gematigder geworden. Slechts 25 procent steunde toen een arrestatie. Zeventig procent zette het tribunaal weg als “illegaal” en “anti-Servisch”. Woorden die we kennen van oud-president Milosevic. Gevraagd naar de aanklacht tegen Mladić, kon 30 procent “geen enkel misdrijf” noemen. 56 procent meende dat Mladić volledige onschuldig is.

Media zwijgen

Vojin Dimitrijevic, hoogleraar recht en directeur van het Centrum voor Mensenrechten in Belgrado, houdt de Servische media deels verantwoordelijk voor de wijze waarop Serviërs omgaan met hun oorlogsverleden. “Toen Radovan Karadzic gearresteerd werd richtten journalisten zich voornamelijk op de bizarre details rondom zijn arrestatie, zoals zijn nieuwe identiteit als beoefenaar van de alternatieve geneeskunde”, zei hij tegen IWPR, een journalistencollectief voor oorlogsverslaggeving. “Berichtgeving over de redenen van de arrestatie waren schaars.”

Leugens en bedrog

Maar ook het onderwijs is verantwoordelijk, meent de Servische socioloog Janja Bec Neumann. In geschiedenisboeken wordt ontkent dat Servië misdaden heeft gepleegd tegen etnische groeperingen. Niet alleen in de Balkanoorlogen, maar ook gedurende de Tweede Wereldoorlog. “Er heerst een staat van ontkenning. Het is hier nog steeds onmogelijk om te praten over Srebrenica”, zei ze tegen Radio Free Europe. “Alles wordt onder het tapijt geveegd, en alles gebeurt in overeenstemming met drie dominante pijlers: het is een cultuur van leugens, bedrog en angst.”

President: ‘Reputatie niet langer aangetast’

Dit alles staat overigens in stil contrast met de reactie van de Servische president Tadić op de arrestatie. “Een moeilijke periode uit onze geschiedenis is voorbij. De reputatie van Servië is niet langer aangetast”, verklaarde hij op een persconferentie vandaag. “Het is goed voor Servië dat dit hoofdstuk nu is afgesloten.”

bron: www.nrc.nl

lees ook: Een held pak je niet op